RİTÜELLER GEREKLİ Mİ ?

Ritüel: ayin, tören, merasim demektir. Dünyevi ve uhrevi bazı gereksinimlerin karşılanması sırasında yapılan bazı özel hareket ve eylemlerdir. Ritüel özü değil şekli gösterir. Şekildir. Amacı şekilden öze yaklaşımdır. Ritüel eylemleri kişisel ya da daha çok grup halinde olur. Dünyevi ritüeller kültürel ve geleneksel dışavurum hareketleridir. Uhrevi ritüeller insanların görünmeyen yönlerini harekete geçirmek için yapılırlar. Dünyadaki bedenli yaşam koşullarının baskı altına aldığı veya örttüğü içsel ihtiyaçları karşılarlar.

İnsan basitçe söylersek, üç ana unsurdan meydana gelir: Ruh, zihin ve beden. Ruh bilinmeyendir. Zihin kısmen bilinir; ego, kişilik, duygu, heyecan, öfke, sevinç vb. kişisel özellikler zihin grubunda çevrelenebilir. Beden elle tutulup gözle görülen, sadece maddeden oluştuğunu ve (çoğunlukla yanlış olarak) kendimiz zannettiğimiz yönümüzdür. Bugün batı insanının ve onun bilimsel bilgisinin henüz yeni yeni öğrenmeye başladığı şey, bu üç unsurun aslında bir bütünü oluşturduğu, dolayısıyla birbirleri arasında çok akışkan ve sıkı bağsal ilişkiler olduğudur. Bu üç unsur birbiriyle her an etkileşim içindedir.

Yaşarken bilmesek de, ruh, zihin ve beden ayrılmaz bir bütün teşkil ederler. Ama üçünün de ayrı ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçların bütünün dengesini bozmadan karşılanması esastır. Bu yapılamadığı, üç unsurun arasında öncelik verilen veya ihmal edilen olduğu zaman uyumsuzluk ortaya çıkar. Bu da ruhsal ve fiziksel sıkıntıları, hastalıkları doğurur. Batı toplumunda rahatsızlıklar modern tıbbın imkânlarıyla tedavi edilir. Bizim ilkel dediğimiz (aslında çoğu bizden daha gelişmiş olan) toplumlarda ise her türlü rahatsızlık ritüeller aracılığıyla ve doğal ilaçlarla iyileştirilir. İlkel toplulukların, batı tıbbının bilmediği ve bu yüzden kabul etmedikleri iyileştirme usulleri vardır. Onlar manevi ve maddi tedavi yöntemlerini birlikte kullanırlar. İlkel kabilelerin sihirbazları ve şamanları doktorluk da yaparlar. Ve dünyevi otorite görevini de yerine getirirler. Sihirbazın, şamanın davulu, dansı hem insanların iç güçlerinin bir noktada toplanmasını, hem de bizim bilmediğimiz mekanizmaları harekete geçirerek, onlarla güç birliği içine girilmesini sağlar. Böylece hastalıklar tedavi edilir veya dünyasal bir amaç için ruhsal ve bedensel beraberlik oluşturulur.

Bu kısa açıklamadan sonra cevaplayalım: Ritüeller gerekli midir? Ritüeller, ruh, zihin ve beden bütünlüğünü gerçekleştirebilmiş ve her an harekete hazır olan insanlar için gerekli değildir. Ancak bunu yapabilmiş olanlar sayıca çok azdır. Büyük çoğunluk için ise ritüeller gereklidir. Çünkü onların, özellikle ulvi bir amaca dönük olarak varlıksal bütünlüklerini gerçekleştirebilmeleri için uygun bir hazırlık ortamına ve çalışmasına ihtiyaçları vardır. İşte bu ihtiyaç ritüalist eylemlerle sağlanır.  

 Osman Türkmenler   4 Kasım 2010

Yazının sorumluluğu yazarına aittir